کتابشناسی کتاب «امامت امیرالمؤمنین علیه‌السلام در سنجش خرد»
کتابشناختی کتاب و نویسنده
حسینی میلانی، سید علی؛ امامت امیرالمؤمنین علیه‌السلام در سنجش خرد؛ نویسنده معاصر؛ موضوع: اثبات خلافت؛ زبان فارسی؛ ۱ جلد؛ ناشر: مرکز حقایق اسلامی؛ قم؛ چاپ چهارم، سال چاپ: ۱۳۹۰ ش؛ ۸۰ صفحه
نویسنده کتاب حضرت آیت‌الله سید علی حسینی میلانی دامت برکاته از علمای بزرگ قرن حاضر در دفاع از حریم ولایت و امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام هستند که خدمات و برکاتی بسیار گرانقدر در عرصه‌های گوناگون در این زمینه ارائه نمودند.
ایشان صاحب عناوین متعددی از کتب هستند که در رأس آنها نام دو کتاب «جواهرالكلام في معرفة الامامة و الامام» و «نفحات الازهار في خلاصة عبقات الانوار» می‌درخشد؛ بخش اندکی از کتب ایشان که داخل کتابخانه سایت بارگذاری شده عبارتند از :
نگاهی به حدیث ثقلین، نگاهی به حدیث ولایت، حدیث اقتدا به شیخین در ترازوی نقد، فدک در فراز و نشیب، دستبردی در حدیث ثقلین، خلافت ابوبکر در ترازوی نقد، نگاهی به آیه ولایت، مظلومیت برترین بانو، ازدواج ام‌کلثوم با عمر، نگاهی به حدیث سدّالأبواب، نگاهی به حدیث غدیر، آیات غدیر، نگاهی به تفسیر آیه مباهله و…
هدف نویسنده در نگارش کتاب
نویسنده محترم در تمام آثارشان یک هدف اصلی و اساسی را دنبال نموده‌اند و آن هم دفاع تمام عیار از کیان ولایت و امامت امیرالمؤمنین و فرزندان والا مقامشان علیهم‌السلام، است و در این اثر گرانقدر هم هدف نویسنده اثبات عقلی امامت امیرالمؤمنین علی علیه السلام است، ایشان هدف خود را چنین بیان می‌دارند: «خداوند تبارک و تعالی در قرآن کریم می‌فرماید: أَ فَمَنْ يَهْدي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لا يَهِدِّي إِلاَّ أَنْ يُهْدى فَما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُون
خداوند متعال در این آیه ما را به یک قاعده عقلی راهنمایی می‌کند. قاعده‌ای که در نزد همه عقلای مسلمان و غیر مسلمان پذیرفته شده است که اگر گروهی بخواهند به واقعیتی برسند و یا حقیقتی از حقایق دنیا برای آنها کشف و ظاهر شود؛ به کسی مراجعه می‌کنند که به آن واقعیت آگاهی کامل داشته باشد تا آنها را به آن حقیقت برساند.
کتابی که فرا روی شماست نگاهی عقلی به مسأله امامت امیر مؤمنان علی علیه السلام دارد که با دلیل عقلی امامت آن حضرت را اثبات می‌نماید»[۱].
شیوه نویسنده در نگارش کتاب
نویسنده محترم بر طبق مبنای خود مبتنی بر روش امامت کلامی نص محور که همان مبنا و روش مرحوم میرحامد حسین هندی در کتاب گرانسنگ عبقات الانوار است، از منابع معتبر اهل سنت استفاده نموده و به اثبات عقلی امامت امیرالمؤمنین علی علیه السلام پرداخته است.
ساختار کتاب
نویسنده محترم کتاب را در دو بخش به نگارش درآورده‌اند.
بخش یکم: ویژگی‌های امام
در این قسمت نویسنده محترم با توجه به اینکه اهل تسنن کتاب‌هایی را در علم عقاید و کلام نوشته‌اند و در بخش امامت آن فصلی را با عنوان انتخاب امام به اختیار مردم مطرح کردند و در ذیل آن شروطی را در امام لازم دانسته‌اند؛ به بررسی شرط‌هایی که اهل تسنن در تعیین امام بیان کرده‌اند می‌پردازد.
از جمله صفات و شروطی که اهل تسنن برای امام لازم و ضروری می‌دانند عبارت است از:
۱.علم و دانش: یعنی باید امام به اصول و فروع دین آگاهی کامل داشته باشد.
۲.شجاعت و دلیری: امام باید به گونه‌ای شجاع باشد که بتواند در تمام جنگ‌ها حاضر شود.
۳.عدالت و دادگری: امام باید در راه و روش و زندگی کردن با مردم، عدالت داشته باشد.
در ادامه این بخش نویسنده نمونه کلام عالمان اهل تسنن را بیان می‌کند و به نقد این دیدگاه از نظر عقل می‌پردازد.
بخش دوم: ویژگی‌های امیر مؤمنان علیه السلام
در این بخش نویسنده هر کدام از صفات و شروط مطرح از جانب اهل تسنن را نسبت به امیرالمؤمنین علی علیه السلام بررسی می‌نمایند:
یکم. علم و دانش: بررسی علم و دانش امیرالمؤمنین علی علیه السلام و ابوبکر.
در این قسمت نویسنده ویژگی‌های علمی امیرالمؤمنین و ابوبکر را بیان کرده و نام عالمانی که احادیث را روایت کرده‌اند را بیان می‌نمایند.
ویژگی‌های علمی امیرالمؤمنین علی علیه السلام
۱)دروازه دانش نبوی: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «انا مدینة العلم وعلي بابها»
۲)درِ خانه حکمت: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «انا دار الحکمة وعلي بابها»
۳)بیان موارد اختلافی: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «انت تبیّن لأمتي ما اختلفوا فیه من بعدي»
۴)گوش شنوا -ظرف علم الهی-: در ذیل آیه «وتعیها اُذُنٌ واعیة» رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «ان علیا هو الاُذن الواعیة»
۵)بهترین داور: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «اقضاکم علي».
ویژگی‌های علمی خلفاء اهل تسنن:
۱)آگاهی نداشتن از حکم مقدار ارث برای مادربزرگ.
۲)آگاهی نداشتن از مقدار کفن رسول خدا صلی الله علیه و آله.
۳)اعتراف عمر به ندانستن احکام به خاطر مشغول بودن به معامله در بازار.
۴)ندانستن فرمان رسول خدا صلی الله علیه و آله در مسئله طاعون.
۵)جمله عمر: «لولا علي لهلك عمر»
دوم. شجاعت و دلیری: بررسی شجاعت و دلیری امیرالمؤمنین علی علیه السلام و ابوبکر.
در این زمینه صفحات تاریخ مملو از شجاعت و دلیری امیرالمؤمنین در جنگ‌ها در کنار پیامبر خدا صلی الله علیه و آله است، و از طرفی فرار خلفا و نشستن آنها در خیمه فرماندهی و نرفتن به میدان جنگ بیان شده است.
سوم. عدالت و دادگری: بررسی عدالت و دادگری امیرالمؤمنین علی علیه السلام و ابوبکر.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «کفي وکف علي في العدل سواء».
و در حدیثی دیگر رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «يَا عَلِيُّ أَخْصِمُكَ بِالنُّبُوَّةِ، وَلَا نُبُوَّةَ بَعْدِي، وَتَخْصِمُ النَّاسَ بِسَبْعٍ وَلَا يُحَاجُّكَ فِيهَا أَحَدٌ مِنْ قُرَيْشٍ: أَنْتَ أَوَّلُهُمْ إِيمَانًا بِاللهِ، وَأَوْفَاهُمْ بِعَهْدِ اللهِ، وَأَقْوَمُهُمْ بِأَمْرِ اللهِ، وَأَقْسَمُهُمْ بِالسَّوِيَّةِ، وَأَعْدَلُهُمْ فِي الرَّعِيَّةِ، وَأَبْصَرُهُمْ بِالْقَضِيَّةِ وَأَعْظَمُهُمْ عِنْدَ اللهِ مَزِيَّةً»
اما در مقابل وقتی بحث عدالت خلفا مطرح می‌شود، دیدگاه و مغلطه‌های ابن تیمیه را باید دید که چگونه از بحث فرار می‌کند.
پی‌نوشت:
[۱] امامت امیرالمؤمنین علیه السلام در سنجش خرد، ص۱۳-۱۶
