بسم الله الرحمن الرحیم
معرفی مرحوم میر حامد حسین لکهنوی طاب ثراه و روش ایشان در کتاب عبقات الانوار:
علامه میرحامد حسین به تاریخ ۵ محرم الحرام سال ۱۲۴۶ هجری قمری مصادف با ۵ تیر ۱۲۰۹ شمسی, در شهر «میروت» در ایالت اوتار پرادش واقع در ۷۰ کیلومتری شمال شرق دهلی نو, در منزل پدر علامه سید محمدقلی (۱۱۸۸_۱۲۶۰) رحمة الله علیهما متولد شدند.
ایشان بعد از گذارندن دوران نوجوانی و تحصیل در مکتب بالخصوص در محضر پدر بزرگوارشان در سنین جوانی خود اقدام به جمع آوری مطالب و منابع جهت نگارش کتابی شاهکار و بسیار ارزنده به نام «عبقات الانوار في امامة الائمة الاطهار علیهم السلام» در باب دفاع از حریم ولایت و امامت امیرالمؤمنین علیه‌السلام نموده که به دلیل وجود روش بسیار ویژه و خاصی که ایشان در نگارش آن به کار گرفتند تبدیل به اثری بی‌نظیر در امر امامت اهل‌بیت علیهم‌السلام شده است.
مرحوم میر حامد حسین برای نگارش این کتاب عظیم زحمات و رنج‌های بسیار فراوانی کشیدند و انگیزه خود از نگارش کتاب را پاسخ دادن به شبهات وارده دهلوی در فصل هفتم کتاب تحفه اثنی عشریه که مربوط به مباحث امامت است مطرح کرده و هدف خود را هم دفاع از مبانی حقه امامت شیعی بیان نمودند.
سبک و روشی که مرحوم میر حامد حسین در کتاب عبقات در پیش گرفتند روشی است که با استفاده از منابع معتبر اهل‌سنت و مبانی علمای بزرگ آنها از مدعای شیعه در استدلال به آیات و نصوص روایی دال بر امامت امیرالمؤمنین علیه‌السلام, دفاع نموده و حقانیت و امامت ایشان را به اثبات می‌رسانند و هیچ گونه جای تردید و ابهام و شبهه‌ای برای طرف مقابل خود باقی نمی‌گذارند.
مرحوم میر حامد حسین کتاب عبقات را در دو منهج به نگارش درآوردند :
۱) منهج اول (آیات) که در استدلال به آیات قرآن بر امامت امیرالمؤمنین علیه‌السلام تنظیم شده که دهلوی نسبت به آنها طعنه وارد کرده است؛ که الحمدلله این منهج, در مرکز حقایق اسلامی مورد تحقیق قرار گرفته و احیا شده است.
۲ ) منهج دوم (روایات) که مربوط است به بررسی نصوص روایی دال بر امامت امیرالمؤمنین علیه‌السلام که مورد شبهه صاحب تحفه اثنی عشریه واقع شده است .
مصنف در ابتدای هر حدیثی که برای اثبات امامت امیرالمونین مورد خدشه واقع شده , کلام خود صاحب تحفه اثنی عشریه را که خدشه کننده است آورده و کاملا تبیین می نمایند و بعد در ادامه به تبیین مغالطات و خدعه های موجود در کلام دهلوی پرداخته و بعد با بررسی های سندی و دلالی و رفع تعارضات شروع به تثبیت دلالت حدیث بر امامت امیرالمونین علیه السلام و پاسخ به شبهات و مغالطات مخالف می‌نمایند.
نکته قابل توجه در روش مرحوم میر حامد حسین این است که ایشان با وجود این که کتاب عبقات را در رد کتاب تحفه اثنی عشریه به نگارش در آوردند اما به جهت اینکه دفاع تمام و کاملی از امامت امیرالمؤمنین علیه‌السلام نمایند علاوه بر دهلوی به شبهات دیگر علماء اهل‌سنت هم پاسخ گفتند و به این حد هم اکتفا ننموده و برخی شبهاتی که امکان وارد شدن آنها بوده ولی علمای اهل‌سنت ذکر نکردند را هم بیان و پاسخ فرمودند
کلام مرحوم میر حامد حسین طاب ثراه نسبت به کتاب عبقات الانوار:
من در اتمام این امر اهم و سر انجام دادن این خطب اعظم از قریب چهل سال شب و روز مصروف و همه دل و جان در اعداد اسباب و سامان آن واله و مشعوف می‌باشم.
تصویر دست نوشته ایشان
مرحوم میرحامد حسین و کتاب شریف عبقات الانوار در کلام بزرگان:
کتاب «عبقات الأنوار فی إمامة الأئمّة الأطهار» به گفته شیخ بزرگوار مرحوم حاج آقا بزرگ طهرانی: «هو أجلّ ما کتب فی هذا الباب من صدر الإسلام إلی الآن.»
و به گفته مرحوم علامه امینی: «ذلک الکتاب المعجز المبین الذی لا یأتیه الباطل من بین یدیه ولا من خلفه.»
سیدالطائفة میرزای شیرازی رحمةالله علیه نسبت به نویسنده کتاب مرحوم میر حامد حسین لقب «عدیم النظیر» به وی داده است.
حضرت آیت‌الله سید علی حسینی میلانی دامت برکاته درباره کتاب عبقات و مرحوم نویسنده آن بیان فرمودند:
«علّامه میر حامد حسین» با منهج خود -که به‌نظر اینجانب قوی‌ترین مناهج امامیّه در اثبات امامت است- راه اثبات امامت اهل بیت و نفی امامت دیگران را روشن و حجّت را بر همگان تمام کرده است.
کتاب «عبقات الأنوار فی إمامة الأئمّة الأطهار» که به گفته شیخ بزرگوار ما مرحوم حاج آقا بزرگ طهرانی: «هو أجلّ ما کتب فی هذا الباب من صدر الإسلام إلی الآن.» و به گفته مرحوم علامه امینی: «ذلک الکتاب المعجز المبین الذی لا یأتیه الباطل من بین یدیه ولا من خلفه.» به آنطوریکه باید منتشر نشده، و مؤلّف بزرگ آن -که به گفتۀ سیّد الطائفه میرزای شیرازی: «عدیم النظیر» بوده- به طور مناسب شناخته و معرفی نشده.
آثار منتشر شده میر حامد حسین در مرکز حقایق اسلامی:
مرکز حقایق اسلامی که توفیق دارد امر احیا کتاب شریف عبقات الانوار با تصحیح و تعلیقات ویژه دنبال می نماید تاکنون موفق به چاپ چهار مجلد از این کتاب شریف شده است که عبارتند از:
۱. آیات امامت (منهج اوّل) در دو مجلّد با تصحیح و تحقیق و تعلیق«حجة الإسلام سید صدرا موحد ابطحی»
۲. حدیث علیّ مع الحقّ در یک مجلّد، با تصحیح، تحقیق و تعلیق «حجة الإسلام رضا امیری سیرجانی» _ برای نخستین بار
۳. جلد اوّل حدیث ثقلین با تصحیح و تحقیق و تعلیق «حجة الإسلام رضا امیری سیرجانی» _ تحقیق جدید
و هم چنین مفتخر به چاپ کتب ذیل پیرامون مرحوم میر حامد حسین و روش شناسی ایشان, بوده است:
۱ . کتاب مِسطَر «نگاهی به حیات علمی علّامه میر حامد حسین لکهنوی»
۲ . کتاب «درسنامه کتابشناسی» بر اساس روش علامه میر حامد حسین در عبقات الانوار
۳ . کتاب «درسنامه اثبات تواتر حدیث» بر اساس روش علامه میر حامد حسین در عبقات الانوار
جهت مشاهده کتابشناسی کتاب «عبقات الانوار في إمامة الأئمة الأطهار علیهم‌السلام _ حدیث ثقلین (۱)» در سایت مرکز حقایق اسلامی روی عنوان کتاب کلیک نمائید.
جهت مشاهده کتابشناسی کتاب «مسطر _ نگاهی به حیات علمی علامه میرحامد حسین لکهنوی» در سایت مرکز حقایق اسلامی روی عنوان کتاب کلیک نمائید.
وفات مرحوم میر حامد حسین :
علامه میرحامد حسین تا روز ۱۷ صفر سال ۱۳۰۶ در حالی که از بیماری رنج می‌بردند در کتابخانه خویش مشغول به تکمیل عبقات الانوار بودند؛ فردای آن روز ۱۸ صفر ۱۳۰۶ پس از سال‌ها «سوختن» در راه احیای امر امیرالمؤمنین علیه السلام به دیدار محبوب نائل آمدند.
تصاویر مقبره مرحوم میرحامد حسین لکهنوی قدس سره در هند:
